Uznanie dorosłości człowieka z niepełnosprawnością

Inspiracją do napisania tej książki była przede wszystkim chęć poznania i zrozumienia dorosłości osób o niepełnej sprawności intelektualnej, która jest lub nie jest uznana przez rodzinę, specjalistów, pracowników instytucji i innych grup środowiska społecznego. Chciałam zobaczyć, jak osoby te rozumieją, definiują, doświadczają uznania/deficytu uznania własnej dorosłości. Zrozumieć świat dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną to poznać ich osobowość, marzenia, zainteresowania oraz problemy dnia codziennego, będące konsekwencją niepełnosprawności, ale przede wszystkim postaw społecznych konstruowanych w wyniku braku akceptacji dla tego, co „inne".

Uznanie dorosłości osób z niepełnosprawnością intelektualną stało się podmiotem moich zainteresowań, a bohaterami niniejszego opracowania są osoby z orzeczoną niepełnosprawnością intelektualną, które w swoich biografiach doświadczają uznania swojej dorosłości, ale także deficytu uznania, wskutek którego cierpią, czują się osamotnione, a izolując się, pozostają w kręgu grupy defaworyzowanej społecznie. Przez podjęte badania starałam się odczytać, zrozumieć i zinterpretować swoisty „tekst społeczny" konstruowany przez dorosłe osoby z umiarkowaną niepełnosprawnością intelektualną, realizowany w toku różnych interakcji. Aby zrozumieć istotę tych zachowań, usiłowałam poznać „prawdziwe" znaczenia nadawane przez dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną własnemu doświadczeniu.

Książka składa się z dwóch części. Pierwsza, zatytułowana Między niepełnosprawnością a normalnością. Konceptualizacja badań własnych, obejmuje trzy rozdziały, z których dwa traktują o teoretycznych zagadnieniach podjętej problematyki, a jeden z nich odnosi się do metodologicznej części projektu. W pierwszym rozdziale ukazałam uwarunkowania funkcjonowania człowieka z niepełnosprawnością w nowoczesnym świecie. Wyakcentowane zostały takie kategorie, jak: godność, autonomia, szacunek, tożsamość, podmiotowość, jako komponenty wizerunku osób z niepełnosprawnością, oraz te, które zawsze „wpływały na kształt teorii fenomenu niepełnosprawności i praktyki w podejmowaniu pracy z osobami odbiegającymi od normy" (Głodkowska 2014a, s. 100).